Pornoverslaving

Afgelopen maand was in het nieuws dat 1 op de 100 mannen een (nachtelijke) porno verslaving schijnt te hebben en daarom overdag vermoeid is. Een verslaving die het Nederlandse bedrijfsleven veel productiviteit en dus veel geld kost.

Waarom triggert dit nieuws mij zo? Niet omdat ik het niet oké vind om hier onderzoek naar te doen. Het zou immers mooi zijn wanneer aangetoond kan worden dat deze verslaving ook echt een verslaving is en geen dwangstoornis. Nee, wat mij triggert is het gebrek aan aandacht aan een veel groter probleem: de verslaving aan prikkels, ook wel INFOMANIA genoemd. Een verslaving waar misschien wel 75% van de bevolking aan leidt. Zullen we daar het productiviteitsverlies eens op onderzoeken?

Ons brein

We hebben allang niet meer het brein van een Neanderthaler. Ons brein evolueert, maar kan de snelheid van technologische ontwikkelingen en de daarmee afgevuurde prikkels niet bijhouden. Recent hersenonderzoek heeft aangetoond dat ons brein reageert door meer witte hersencellen aan te maken om al die prikkels te kunnen doorgeven aan onze grijze hersenmassa. Maar de ruimte die nodig is voor die extra witte hersenmassa gaat ten koste van de grijze hersenmassa en dus van ons denkvermogen en het vermogen om kennis op te slaan. We raken overprikkeld. Ons brein krimpt!

Mensen die in de werkmodus zitten, kijken 200x per dag op hun smartphone

Verslaving

We zien heel Nederland reactief worden. Als je zou willen, zou je de hele dag kunnen reageren op alle prikkels die op je af komen. En dat doen we dus ook. En weet je waarom? Omdat we verslaafd zijn aan hetzelfde stofje als diegene die verslaafd is aan porno zoals hierboven beschreven. Telkens wanneer we onze steeds groter wordende behoefte aan informatie bevredigen (bv. door simpelweg door onze mailbox te scrollen, het nieuws op NU.nl te checken etc.) of een taak afronden, maakt het verslavende gedeelte van ons brein, de signaalstof (neurotransmitter) DOPAMINE aan. Deze stof wordt opgevangen door receptoren in het beloningscentrum en geeft ons een lekker gevoel. Heel werkend Nederland moppert op de drukte en de vele ad hoc taken in de werkstromen, maar eigenlijk vinden we die best lekker. Want als we de keuze hebben tussen een kleine ad hoc klus en die grote klus die we hadden ingepland en waar we echt even voor moeten gaan zitten, hoe belangrijk ook, dan kiezen we voor de eerste. De grote klus stellen we uit. We kiezen telkens weer voor de ad hoc taken, de ‘quick wins’, omdat deze ons eerder het ‘shotje dopamine’ geven dan die grote olifantenklus.

Een leuke wetenswaardigheid: Dit is exact hetzelfde shotje Dopamine wat in onze hersenen vrijkomt wanneer iemand wint in het casino, wanneer een verslaafde drugs gebruikt en wanneer iemand een orgasme krijgt.

Wat mij betreft gaan we dit eens onderzoeken. Wat kost het aan effectiviteit en dus aan productiviteit wanneer heel Nederland verslaafd is geraakt aan de drukte, aan reageren op ad hoc? Hoezo hebben we het over het managen van onze inbox? De inbox is ons aan het managen in plaats van andersom. En we vinden het nog lekker ook!

Even scrollen door je inbox of Linkedin. Je ziet een leuk artikel, je wordt nieuwsgierig en denkt, ah joh zo’n artikel lezen kost maar 3 minuten. Maar hoeveel van die prikkels krijg jij op een dag? Van die dingen waarvan je denkt: “Dat kost maar een paar minuten.” Maar tel die allemaal maar eens bij elkaar op en daar gaat je werkdag. Je gaat voor de ‘quick win’. Daar komt nog eens bij dat de sociale druk om snel te reageren steeds groter wordt. Het wordt dus tijd dat we onderscheid leren maken tussen de dopaminekick bij Multitasken (de illusie dat we goed bezig zijn) en het prettige gevoel van het afronden van een grote en belangrijke klus.

10 Tips om effectief de verslaving aan prikkels te lijf te gaan:

  1. Plan altijd ruimte voor ad hoc zaken en gebruik de andere planning om ook echt geconcentreerd te werken

  2. Stel de juiste prioriteiten. Zorg dat je altijd een combinatie van taken inplant die belangrijk/urgent zijn & belangrijk/niet urgent. Deze laatste categorie wordt altijd uitgesteld waardoor je na verloop van tijd het gevoel zal krijgen dat je overloopt. Voorkom dit!
  3. Plan belangrijke dingen eerst. Start je werkdag met maximaal 20 minuten e-mail lezen en pak direct daarna een grote concentratie klus op. Gebruik je hoge energie in de ochtend voor pittige klussen en niet voor makkelijke dingen.
  4. Plan, indien mogelijk, alle meetings pas na 11.00 uur in zodat je in de ochtend je grootste klus al geklaard hebt.
  5. Ga meer sturend communiceren en leid je ad hoc naar momenten waarop het jou uitkomt (“Ik bel je over een half uur terug, als ik in de auto zit / Na mijn meeting loop ik even bij je langs en dan help ik je” etc.)
  6. Wees selectief in welke taken je oppakt: Pas DE 80/20 REGEL toe > 20% van je taken leveren al 80% van je resultaat op! Plan die taken dus als eerste in.
  7. Let op DE WET VAN PARKINSON die zegt dat het werk (aan een taak) uitdijt naarmate er tijd beschikbaar is (voor deze taak).
  8. Stel niet meer uit. Plan alle taken waarbij je de neiging hebt ze uit te stellen. Deel grote (olifanten)klussen op in behapbare brokken en plan die per blok weg in je agenda verdeeld over de tijd. Op die manier krijg je eerder je ‘shotje’ omdat je steeds delen afwerkt.
  9. Pak momenten om los te laten. Neem wat vaker een moment waarop je brein even helemaal niets doet, behalve lekker verdwalen in vrije gedachten. We hebben veel te weinig momenten waarop we even echt helemaal niets doen.
  10. Neem letterlijk afstand van technologieën die prikkels veroorzaken. Bijvoorbeeld: Gebruik je smartphone niet als wekker, maar verban hem uit de slaapkamer (1 op de 5 mensen checkt direct na het wakker worden de zakelijke e-mail)

En…..heeft het lezen van dit artikel je bevredigd? Heb je je shotje gekregen? Dan nu weer aan de slag met belangrijke zaken!

Veel succes!

Helen Brusselers-Gisbers